Dẫn đầu vào những năm 1890, phong cách Art Nouveau được xem là đỉnh cao của nghệ thuật thiết kế trên toàn thế giới.
Sử dụng những đường cong, uốn lượn mềm mại để tạo điểm nhấn cho không gian. Phong cách thiết kế nội thất Art Nouveau ngay từ khi xuất hiện đã tạo nên một cao trào mới trong thiết kế thời trang, kiến trúc và nội thất.
Không thể phủ nhận giá trị to lớn mà kiến trúc phương Tây đóng góp cho nhân loại. Các kiến trúc sư luôn tìm cách để ứng dụng nghệ thuật vào trong thiết kế nội thất một cách linh hoạt, mới mẻ.
Thuật ngữ này nhìn chung vẫn còn tương đối xa lạ với những bạn không am hiểu về thiết kế đồ họa. Vì vậy, trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu những điều thú vị về phong cách Art Nouveau là gì?
Art Nouveau là gì?
Art Nouveau là một trường nghệ thuật quốc tế phát triển mạnh mẽ vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Art Nouveau trong tiếng Pháp là nghệ thuật mới, ở Đức nó được gọi là nghệ thuật trẻ, ở Anh nó được đặt theo tên của Stile Liberty (tên một cửa hàng)… Ở Việt Nam, thuật ngữ Art Nouveau được hiểu là trường phái “Art Nouveau” ”.
Art Nouveau (1880-1910) là gì?
Art Nouveau (Tiếng Pháp mang nghĩa là “Tân Nghệ Thuật”) hay còn được gọi là Jugendstil (“Nghệ Thuật Trẻ” trong tiếng Đức) và nhiều tên gọi riêng biệt ở các quốc gia khác nhau, chẳng hạn như Stile Liberty (Ý), Modern (Nga) hoặc Modernisme (Tây Ban Nha)..vv..Đây là một phong cách nghệ thuật xuất hiện cuối thế kỉ 19 và tồn tại đến đầu thế kỉ 20, trước Thế chiến I.
Art Nouveau được coi là một phong cách nghệ thuật “tổng hợp”, có tầm ảnh hưởng rộng rãi trong mọi lĩnh vực thiết kế: nghệ thuật trang trí (trang sức, đồ gỗ, dệt may, đồ bạc, đồ gia dụng, ánh sáng), kiến trúc, nghệ thuật đồ họa, thiết kế nội thất và vẽ tranh. Phong cách Art Nouveau được phân biệt bởi các họa tiết hoa lá, gợn sóng, bất đối xứng, cách điệu từ các hình thức tự nhiên (hoa và cây), hình ảnh các nàng tiên và các đường cong mềm mại (vòng cung, parabol). , và hình bán nguyệt)… Art Nouveau có thể được coi là “tiền thân” quan trọng của Chủ nghĩa Hiện đại.
Một trong những ví dụ dễ thấy nhất của phong trào nghệ thuật Art Nouveau là Tháp Eiffel được khánh thành vào năm 1889 tại Pháp. Wiki.Designs.vn mời độc giả tham quan công trình kiến trúc kỳ vĩ này và những hiện thân đặc trưng khác của trào lưu nghệ thuật Art Nouveau!
Phong cách Art Nouveau ra đời như thế nào?
Art Nouveau ra đời dựa trên hai nền tảng chính:
- Art & Crafts là phong cách thể hiện sự phản bác lại những lộn xộn trong các thiết kế của nghệ thuật trang trí thời Victoria. Tìm hiểu thêm về phong cách thiết kế Art & Craft!
- Ảnh hưởng của làn sóng nghệ thuật Nhật Bản đương thời. Cụ thể hơn là tranh in mộc bản. Chúng đã tác động lớn tới các tác phẩm của nghệ sĩ châu Âu trong những năm 80 và 90 của thế kỷ XIX. Trong đó những họa tiết hoa lá, đường cong xoáy là yếu tố then chốt để hình thành nên Art Nouveau sau này.
Phong cách Art Nouveau phát triển như thế nào?
Phong cách thiết kế Art Nouveau ra đời như một sự chống lại phong cách cổ điển truyền thống. Giai đoạn 1890 – 1910, Art Nouveau đã xuất hiện tại Luân Đôn và Paris với mùa đích đưa nghệ thuật vào thiết kế thi công nội thất thường ngày.
Tới năm 1910, phong cách này mới được giới thiệu rộng rãi ở Paris. Ban đầu những người trưởng thành trong thời đại Victoria cho rằng Art Nouveau quá ngông cuồng, lố bịch nhưng cuối cùng vẫn bị trường phái nghệ thuật này chinh phục.
Trường phái nghệ thuật Art Nouveau được ứng dụng trong thực tế với nhiều lĩnh vực phong phú và đa dạng, có thể kể đến những lĩnh vực thiết kế phổ biến như nghệ thuật trang trí (nội thất, dệt may, trang sức,…) hay công trình kiến trúc. Ngoài ra Art Nouveau còn góp mặt trong các tác phẩm hội họa nổi tiếng và là nguồn cảm hứng bất tận cho rất nhiều họa sĩ cho đến nay.
Art Deco (1910 – 1940) là gì?
Art Deco là sự phát triển kế thừa từ Art Nouveau. Phong cách nghệ thuật tạo hình Art Deco xuất hiện lần đầu tiên ở Pháp, sau Thế chiến thứ nhất; bắt đầu phát triển mạnh mẽ từ năm 1920 đến năm 1940; trước khi suy yếu sau Thế chiến II. Phong cách Art Deco thường được đặc trưng bởi màu sắc phong phú, các khối hình học đậm và góc cạnh, các đường thẳng, đường thẳng (một trong những ví dụ nổi bật là Tòa nhà Chrysler, Tòa nhà Empire State nổi tiếng). Bên cạnh hình ảnh cách điệu của thiên nhiên còn có hình ảnh máy bay, ô tô, tàu du lịch, tòa nhà chọc trời… đầy sang trọng đại diện cho sự sáng tạo “tiến bộ” của Chủ nghĩa Hiện đại. .
Tìm hiểu thêm về phong cách Art Deco trong bài viết:
Art Nouveau và Art Deco – Sự khác biệt nằm ở đâu?
Phong trào nghệ thuật Art Nouveau và Art Deco đều bị ảnh hưởng bởi các yếu tố của xã hội công nghiệp, chủ yếu do cuộc Cách mạng Công nghiệp (cuối thế kỷ 18 – đầu thế kỷ 19 và nửa sau thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20); sau này là bởi Chiến tranh Thế giới I (1914 – 1918). Như đã nói ở trên, Art Deco là sự kế thừa từ Art Nouveau và bản thân sự kế thừa đó đã đổi thay khác biệt. Rõ ràng, Art Deco – một hệ quả gần như hoàn hảo của Art Nouveau – đã thực hiện một bước tiến xa hơn. Vậy bước tiến ấy là gì? Chúng ta thử làm phép so sánh:
Việc sử dụng hình dạng trang trí có lẽ là cách dễ dàng nhất để so sánh giữa Art Nouveau và Art Deco. Nếu Art Nouveau sử dụng các đường cong, các hình thức tự nhiên như tiên nữ, côn trùng và cỏ dại (điển hình trên đèn Tiffany) thì Art Deco ưa chuộng các đường thẳng ngang, đường tuyến tính đặt theo mọi cách sắp xếp. Art Deco thanh mảnh, gọn ghẽ, có đối xứng với những motif như tam giác, đường zig zag, hình bình hành… tượng trưng cho những bước tiến trong thương mại, tiến bộ khoa học kĩ thuật và tốc độ.
Phong cách nghệ thuật Art Nouveau thiên về tính thẩm mỹ. Art Nouveau ít tiện dụng, ít công nghiệp, nhiều chi tiết và phức tạp trong thiết kế và trang trí. Trong khi đó, Art Deco là đặt nặng về hình thức và chức năng. Đây cũng là một biểu hiện sớm nhất để phát triển thành Chủ nghĩa Hình thức, Chủ nghĩa Công năng về sau. Art Deco đưa thép không gỉ, thủy tinh, kim loại, gỗ khảm và nhựa vào thiết kế, đặc biệt bởi vẻ đẹp bóng loáng, bề mặt phẳng, thiết kế liền mạch và sắc nét. Về bản chất, trong những năm 1920 và 1930, vật liệu có ý nghĩa biểu thị cho phong cách thiết kế “thời đại”; nơi mà Art Nouveau mới là sự khởi đầu, còn Art Deco đã dần bước gần đến đỉnh cao.
Đặc điểm nổi bật của Art Nouveau
Phong cách thiết kế Art Nouveau đã mang đến những chuẩn mực mới về cái đẹp, đặc biệt trong thiết kế nội thất cao cấp.
Nếu bạn đã từng biết đến Art Nouveau và xem qua những tác phẩm nghệ thuật liên quan đến trường phái này thì chắc hẳn sẽ nhận ra điểm nổi bật của phong cách này chính là tính hoa mỹ và lượn sóng.
Các đường thẳng không có đối xứng, các họa tiết được cách điệu hóa dựa trên hình thức tự nhiên (ví dụ như hoa và cây cỏ), hay các tiên nữ có các đường cong cơ thể mềm mại,… Nhìn chung một tác phẩm của trường phái nghệ thuật này sẽ tương đối tỉ mỉ và phức tạp, từng chi tiết đều được cách điệu và sáng tạo sao cho tự nhiên nhất, nhưng vẫn có nét mềm mại và cuốn hút người xem.
Những đường cong được kéo dài một cách mềm mại và có hình dạng tuyến tính là những đặc điểm chính của phong cách nghệ thuật này. Cảm hứng thiết kế đa phần được các nghệ sĩ – họa sĩ lấy từ thiên nhiên, với những sự vật sự việc quen thuộc như cỏ cây, hoa lá, lông vũ,… Art Nouveau đã từng là thời kỳ ấn tượng của nghệ thuật trang trí với những đường nét tỉ mỉ, chi tiết qua cách thể hiện chi tiết không đối xứng, hình hoa lá hay hình xoắn, đặc biệt hơn sẽ là mái tóc của người phụ nữ đang bay trong gió.
Ngoài ra, đồ trang trí kim hoàn cũng cũng được ưa chuộng để toát lên sự hào nhoáng, lộng lẫy cho thiết kế nội thất chung cư. Tuy nhiên, nổi bật nhất vẫn là chất liệu kim loại với màu vàng sang trọng. Chúng khiến các họa tiết trong thiết kế Art Nouveau trở nên lộng lẫy và sang trọng hơn gấp nhiều lần. Bên cạnh đó, chất liệu này còn có độ bền theo thời gian giúp tăng tuổi thọ cho bàn ghế.
Phong cách thiết kế Art Nouveau có nhiều đột phá hơn so với sự phát triển của thời đại. Vì vậy, phong cách này không chỉ không giới hạn về màu sắc mà còn rất đa dạng và phong phú. Nếu bạn đang theo đuổi sự sang trọng và cao cấp thì màu vàng và trắng là sự lựa chọn tuyệt vời. Và những gam màu như xám, xanh, nâu sẽ phù hợp với không gian mang đậm vẻ đẹp của thiên nhiên.
Art Nouveau được ứng dụng trong lĩnh vực nào?
Thông thường, người ta biết đến phong cách Art Noveau trong các lĩnh vực:
- Phong cách Art Nouveau trong kiến trúc
- Phong cách Art Nouveau trong thiết kế nội thất
- Phong cách Art Nouveau trong thiết kế thời trang
Cụ thể như sau:
Art Nouveau trong kiến trúc
Art Nouveau trong kiến trúc hiện lên với những đường nét hình khối, họa tiết được lấy cảm hứng từ thiên nhiên. Sự tinh tế đã được tận dụng tối đa trong lối kiến trúc này để ghi ấn tượng với người nhìn. Khi đặt chân vào những không gian mang đậm phong cách Art Nouveau ngay lập tức bạn sẽ cảm nhận được vẻ đẹp phóng khoáng, hoang dã.
Đặc trưng trong thiết kế châu Âu theo phong cách kiến trúc Art Nouveau là gì?
- Art Nouveau đã ảnh hưởng lớn tới kiến trúc châu Âu. Từ những thành phố lớn như Paris, Brussels, Barcelona cho tới những vùng như Riga, Prague, Budapest đều có sự xuất hiện của phong cách Art Nouveau.
- Không những thế Art Nouveau còn rất thịnh hành với quy mô lớn cả về kích thước lẫn diện mạo. Kiến trúc Art Nouveau thường kết hợp nhiều chất liệu lại với nhau nhằm tạo nên sự đa dạng trong thiết kế. Ngày này những công trình đậm chất Art Nouveau vẫn còn tồn tại và trở thành điểm đến yêu thích của du khách.
- Người ta thống kê được rằng có khoảng một phần ba các toà nhà của thành phố Riga, Latvia được xây dựng theo trường phái này. Chính vì thế, khi đặt chân đến đây bạn sẽ được tận mắt chứng kiến những công trình kiến trúc tiêu biểu của Art Nouveau.
Tìm hiểu thêm về phong cách thiết kế châu Âu!
Casa Battlo công trình đặc trưng cho phong cách kiến trúc Art Nouveau
Casa Battlo còn được biết đến với tên gọi Nhà xương. Đây là công trình sở hữu những đặc điểm tiêu biểu cho phong cách Art Nouveau. Từ những đường cong mềm mại trên các khung cửa cho tới chất liệu sử dụng đều được các kiến trúc sư chọn lọc tỉ mỉ.
Art Nouveau trong thiết kế nội thất
Cũng giống như các phong cách thiết kế kiến trúc khác, phong cách art nouveau cũng có sự phá cách khác biệt so với phần còn lại của phong cách nghệ thuật thể hiện như:
- Mặt tiền mất cân đối hoặc không đối xứng
- Việc sử dụng gạch men nhiều màu để trang trí
- Trang trí uốn cong kết hợp hình dạng hoa, động vật hoặc thực vật
- Trang trí ngụ ý chuyển động, không có sự phân biệt giữa trang trí và tòa nhà
Tìm hiểu thêm về phong cách thiết kế hiện đại!
Đặc trưng thiết kế khung cửa theo phong cách Art Nouveau là gì?
Cấu trúc vốn dĩ luôn được dựng lên với hình dáng gò bó, cứng nhắc giờ đây cũng trở nên nhu hoà hơn. Bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những khung cửa được tạo nên từ những đường cong tinh tế, mượt mà. Chính điều này đã giúp cho phong cách Art Nouveau có thể biến hoá đa dạng trong nhiều không gian.
Đặc trưng chi tiết trang trí hiện đại theo phong cách Art Nouveau là gì?
Trong các thiết kế hiện đại, bạn vẫn có thể kết hợp những chi tiết mang phong cách Art Nouveau. Sự phối hợp giữa hai trường phái này sẽ mang đến cho ngôi nhà một vẻ đẹp duyên dáng, hiện đại khó có thể tìm thấy ở những phong cách khác.
Đặc trưng đồ nội thất theo phong cách Art Nouveau là gì?
Không khó để bắt gặp phong cách Art Nouveau trong các thiết kế nội thất, đặc biệt là khu vực mặt tiền thi công nhà phố. Giống như những phong cách thiết kế đương thời, các kiến trúc sư luôn hướng đến một tổng thể hài hòa. Bắt kịp tiến độ của trường phái này, các nhà sản xuất đã sáng tạo ra những món đồ nội thất với đường cong uốn lượn đặc trưng.
Art Nouveau trong thiết kế thời trang
Khi được đưa vào trong thiết kế thời trang, Art Nouveau đem đến cho người phụ nữ vẻ đẹp quyến rũ, kỳ bí. Sự xuất hiện của Art Nouveau đã mang lại một làn gió mới cho ngành thời trang. Những nhà thiết kế tài năng đã khéo léo ứng dụng vẻ đẹp tinh tế của phong cách này vào trong các tác phẩm của mình.
Mỗi khi nhắc đến Art Nouveau trong làng thời trang người ta sẽ nghĩ ngay tới bộ sưu tập mùa xuân của Prada năm 2008. Họa tiết bắt mắt của Art Nouveau đã mang đến cho tín đồ thời trang những màn trình diễn ấn tượng. Những người mẫu khoác lên mình các thiết kế nhẹ nhàng, bay bổng với chất liệu Organza. Thế nên chẳng có gì ngạc nhiên khi giới thời trang gọi họ là những nàng tiên sinh ra từ hoa. Bên cạnh đó, Prada còn đầu tư vào các phụ kiện được lấy cảm hứng từ những đoá hoa đang khoe sắc.
Phong cách Art Nouveau ngày nay ngày càng trở nên phổ biến ở Việt Nam, nhất là khi các công trình biệt thự được xây dựng nhiều thì việc lựa chọn phong cách này trong nội thất là rất thích hợp. Hi vọng với những chia sẻ trên, bạn đã phần nào hiểu rõ hơn về phong cách nghệ thuật này và hoàn thành bộ sưu tập ý tưởng tường cho riêng mình.
COMMENTS